Huidig gebruik

De kerk is beschikbaar voor rouw- en trouwdiensten, en wordt beheerd door de Plaatselijke Commissie van Oostrum-Jouswier. Zo nu en dan vinden er concerten bij sfeervol kaarslicht.

PLAATSELIJKE COMMISSIE

De Plaatselijke Commissie van Jouswier kunt u bereiken via het contactadres op deze pagina.

360° foto's

Ligging

De Petruskerk, in de volksmond ook wel het Bargetsjerkje genoemd vanwege de varkens, op z’n Fries bargen, op de rouwkassen. Menig toerist zal op zijn weg tussen Dokkum en Lauwersoog dit piepkleine terpdorpje Jouswier achteloos voorbijrijden. Een doodlopend zijweggetje aan de weg naar Ie voert de bezoeker naar het oude kerkje, dat wordt bijgestaan door enkele huisjes en boerderijen. De plaatsnaam duidt waarschijnlijk op een voor bewoning opgeworpen hoogte van de persoon Jou(w) of Jouwe.

Datering

Het godshuis van Jouswier is een bescheiden eenbeukig kerkje met vierzijdig gesloten koor. De kerk wordt in 1557 ‘nije gebout’ van hergebruikte kloostermoppen op een grotendeels afgegraven terp ter vervanging van een dertiende-eeuwse kerk, gewijd aan Petrus. Bij de bouw van het nieuwe bedehuis houdt men duidelijk rekening met het kille klimaat en de onmogelijkheid om een dergelijke ruimte afdoende te verwarmen. De noordmuur is een blinde muur en dus niet voorzien van vensters (afgezien van een later aangebracht venster om licht te krijgen in het consistoriekamertje).

Ook bij andere oudere kerken in deze omgeving is te zien dat de noordmuur oorspronkelijk ‘blind’ is (zoals in Eanjum). Misschien is de nieuwe kerk opgetrokken op de fundamenten van zijn voorganger. De vierzijdige koorsluiting is vrij zeldzaam.

Bij de restauratie van het kerkgebouw (1977-1979) zijn drie altaarstenen gevonden. In 1858 is de kerk iets verhoogd en voorzien van een nieuwe kap. In 1978 verwijdert men de negentiende-eeuwse bepleistering; de dagkanten van de spitsboogvensters zijn wel opnieuw gepleisterd, dit als compromis tussen dorpsgemeenschap en Monumentenzorg, want deze instantie wil de kerk opnieuw bepleisteren, terwijl het gehucht hier fel op tegen is.  
 

Exterieur

Het onderste deel van de toren is eveneens opgetrokken met herbruikte kloostermoppen. Of de zadeldaktoren ook in 1557 is herbouwd, is niet met zekerheid vast te stellen; het kan ook halverwege de achttiende eeuw zijn gebouwd. In de toren hangt een klok (1395) van Hermanus. De toren, in 1915 met machinale steen beklampt, krijgt bij de restauratie van 1988 zijn oorspronkelijke karakter terug.

Interieur

Bij binnenkomst van de kerkzaal ziet men aan weerzijden van het middenpad de rood geschilderde banken met klauwvormige zijstukken. Om en om zijn ze voorzien van blakers (kandelaars). Natuurlijk vallen de drie rouwkassen aan de noordmuur meteen op: twee rouwborden in rococostijl voor Willem Bergsma (1774) en Remelia Schik (1781) en een rouwbord voor Petronella Bergsma (1831).

In het middenpad bij het koor bevindt zich de grafkelder van de familie Bergsma. De zwart geschilderde negentiende-eeuwse preekstoel is voorzien van gietijzeren decoraties. Het doophek heeft balusters en knoppen. Het tongewelf rust op lijsten met consoles. De trekbalken steunen op trekbalken met korbelen. In de koorsluiting bevinden zich nog een sacramentsnis en een piscina, dit is een waterbekken waar de priester voor de communie zijn handwassing doet.

Orgel

Het kabinetorgel, in 1872 gebouwd door de Gebr. Adema, wordt in 1916 door Bakker & Timmenga in de kerk geplaatst. De orgelluiken kunnen dicht, zodat het instrument oogt als een sierlijke kast met een gesneden kuif (vroeger een veel voorkomend meubel in een woonvertrek). Tegen de achterwand op de galerij is een orgelgordijn geschilderd.

De kerk is niet voorzien van elektriciteit en wordt nog ouderwets verlicht met kaarsen.