Huidig gebruik

De Plaatselijke Commissie beheert de kerk en stelt de kerk zo veel mogelijk open met concerten. De kerk is ook te huur voor rouw- en trouwdiensten.

PLAATSELIJKE COMMISSIE

De Plaatselijke Commissie van Hantumhuzen kunt u bereiken via het contactadres op deze pagina.

360° foto's

Ligging

Hantumhuizen is als vrij jonge terpnederzetting vanuit het naburige Hantum gesticht. Zoals de naam al aangeeft, is de dorpsnaam te herleiden tot een cluster van huizen bij Hantum. De terp is nauwelijks merkbaar omdat deze in 1891 grotendeels is afgegraven en nu ruimte biedt aan een rechthoekig patroon van straten en paden. Er heeft een aantal adellijke woonhuizen in de omgeving gestaan die alle weer zijn verdwenen. Ooit heeft dit dorp zijn eigen munten geslagen.

Datering

De Sint Annakerk is een eenbeukige kerk met vijfzijdig gesloten koor en deels ingebouwde ongelede zadeldaktoren. Het schip dateert uit de eerste helft van de dertiende eeuw en is uitgevoerd in laat-romaanse stijl. Omstreeks 1335 is het schip voorzien van drie ribloze koepelgewelven. Waarschijnlijk is de oorspronkelijke constructie met twee gewelven te zwaar geweest. Het koor en de totale overkapping dateren uit de achttiende eeuw. De kerkrestauratie van 1939-1942 onder leiding van A. Baart sr. is zeer ingrijpend geweest. Zo is de gehele koormuur bij de stijl van de kerk aangepast, zijn vensters gereconstrueerd en het muurwerk weer ‘gaaf’ gemaakt, waardoor andere historische ingrepen zijn uitgewist. Het koor heeft een vlakke houten zoldering.

Exterieur

De kerk geldt als één van de fraaiste exemplaren van laat-romaanse bouwstijl in Fryslân. Dat is vooral te danken aan de robuuste kraalprofielen die zowel de lisenen en muurdammen begeleiden en ook de dagkanten van de rondboogvensters omvatten. Ook de nissen kennen deze omranding en ze zijn bovendien met metselmozaïek gevuld. In de achttiende eeuw komt het vijfzijdig gesloten koor tot stand, wordt de kap vernieuwd en de toren voorzien van een nieuwe topgevel.  

De toren is rond 1200 gebouwd. Vanuit de voorkerk leidt een nauwe gemetselde trap naar de eerste verdieping. De onderste torenverdieping is voorzien van een gemetseld gewelf met kruisribben. Aan de oostkant is de topgevel verrijkt met een romaanse siernis. 

In de zadeldaktoren bevindt zich een klok uit 1616 met onder andere de naam van de dorpsrechter Buve Artszoon en een zeventiende-eeuws smeedijzeren uurwerk. 

Interieur

Omstreeks 1335 zijn de oorspronkelijke gewelven vervangen door drie koepelgewelven Deze steunen op spitsbogige gordel- en scheibogen die op zware pijlers rusten en feitelijk ook als steunberen dienen. De bogen en ribben zijn gedecoreerd met fraaie biezen in verschillende vormen en rankmotieven. De geschilderde gewelfribben en cirkels van siermetselwerk geven het interieur een bijzondere sfeer.

De fraaie Rococo preekstoel met doophek dateert uit 1773 en zou van de hand van Yge Rintjes kunnen zijn (gezien de overeenkomsten met andere preekstoelen in deze omgeving). Onderaan de preekstoel zijn drie banderollen met de namen van kerkvoogd Heerts en de predikanten Fennema en Mangel gesneden. Binnen het doophek bevindt zich een altaarsteen waarin vijf kruisjes zijn gekrast, die herinneren aan de vijf wonden van de gekruisigde Christus.

De eenvoudige, niet oude, banken staan op de kansel gericht. Opvallend is ook het zandstenen epitaaf voor Pybo van Eminga (overleden 1571) en zijn vrouw in vroegrenaissance vormen. Verder treffen wij nog zeventiende-eeuwse grafzerken aan. In de kerkenraadskamer bevindt zich een fraai tegeltableau.

Naast de kerk, langs de weg, staat een kunstwerk in de vorm van een opengeslagen boek. In het boek staat het dorpsgedicht dat de Friese dichter Anders Minnes Wybenga (1881-1948) voor Hantumhuizen heeft geschreven.

Orgel

Het balustradeorgel uit 1907 is gemaakt door Bakker & Timmenga. Het omvat acht stemmen en een klassiek vijfdelig front.